فلنج ها (Flanges) یکی از اجزای کلیدی در سیستمهای لولهکشی صنعتی هستند که نقش بسیار مهمی در اتصال، کنترل فشار و جداسازی اجزای مختلف لولهکشی ایفا میکنند. اما آنچه در انتخاب و استفاده از فلنج ها اهمیت ویژهای دارد، کلاس فلنج ها است. کلاس فلنج ها، مشخصکننده میزان تحمل فشار و دما در شرایط کاری مختلف است. در این مقاله از سایت ولو تجهیز به بررسی کامل کلاسبندی فلنج ها و جدول مربوط به آن میپردازیم.
کلاس فلنج چیست؟
کلاس فلنج (Flange Class) نشاندهنده توان تحمل فشار یک فلنج در دمای مشخص است. این عدد معمولاً توسط استانداردهای بینالمللی مانند ASME B16.5 تعریف میشود و به کاربران کمک میکند تا مناسبترین فلنج را برای شرایط کاری خاص انتخاب کنند.
کلاس فلنج ها با اعداد مشخصی مانند 150، 300، 400، 600، 900، 1500، و 2500 نمایش داده میشوند. بهعنوان مثال، یک فلنج کلاس 150 برای فشار پایینتر نسبت به فلنج کلاس 600 طراحی شده است. البته این اعداد بهصورت مستقیم معادل با فشار (برحسب psi یا bar) نیستند، بلکه به همراه جدولهای استاندارد، مشخص میکنند که هر کلاس در چه شرایطی چه فشاری را میتواند تحمل کند.
اهمیت توجه به کلاس فلنج ها
انتخاب کلاس فلنج مناسب بسیار حیاتی است، چرا که اگر فلنجی با کلاس پایین در شرایط پرفشار نصب شود، ممکن است دچار نشتی، آسیب یا حتی انفجار شود. از طرف دیگر، استفاده از فلنجهای با کلاس بالاتر از نیاز سیستم، علاوهبر هزینه بالاتر، ممکن است وزن اضافی و اشغال فضای بیشتر را در پی داشته باشد.
عوامل مؤثر بر کلاس بندی
عوامل مختلفی در تعیین کلاس فلنج ها تأثیرگذار هستند، از جمله:
فشار کاری سیستم
دمای سیال یا گاز عبوری
جنس فلنج (کربن استیل، استنلس استیل، آلیاژ خاص و…)
نوع اتصال (جوشی، پیچی، رزوهای، اسلیپآن، ساکتولد و…)
استاندارد طراحی (ASME, ANSI, DIN, EN)
جدول کامل کلاس بندی فلنج ها (مطابق ASME B16.5)
در جدول زیر، میزان تحمل فشار فلنج ها بر اساس جنس کربن استیل A105 و دماهای مختلف آورده شده است. (واحد فشار: psi)
کلاس فلنج | 100°F (38°C) | 200°F (93°C) | 300°F (149°C) | 400°F (204°C) | 500°F (260°C) |
150 | 285 | 260 | 230 | 200 | 170 |
300 | 740 | 680 | 655 | 635 | 605 |
400 | 990 | 900 | 875 | 850 | 815 |
600 | 1480 | 1360 | 1310 | 1265 | 1200 |
900 | 2220 | 2040 | 1965 | 1900 | 1800 |
1500 | 3705 | 3405 | 3270 | 3170 | 3025 |
2500 | 6170 | 5670 | 5450 | 5285 | 5040 |
نکته: این اعداد برای فلنج هایی با جنس خاص یا استانداردهای دیگر ممکن است متفاوت باشد.
راهنمای انتخاب کلاس مناسب فلنج
برای انتخاب صحیح کلاس فلنج ها ، مراحل زیر را در نظر بگیرید:
بررسی فشار کاری سیستم در بدترین شرایط
تعیین دمای سیال یا بخار عبوری
بررسی استاندارد مورد استفاده در پروژه
مشورت با تامینکننده یا مهندس طراح جهت انتخاب بهینه
استانداردهای مرتبط با کلاس فلنج ها
مهمترین استانداردهایی که کلاس فلنج را تعریف میکنند عبارتند از:
ASME B16.5: برای سایزهای NPS ½ تا NPS 24 و کلاسهای 150 تا 2500
ASME B16.47: برای فلنج هایی بزرگتر از NPS 26
DIN/EN: استانداردهای اروپایی که بهجای “کلاس”، از فشار اسمی مانند PN16، PN40 استفاده میکنند.
تفاوت بین کلاس و PN در فلنج ها
در سیستم آمریکایی (ASME/ANSI)، از «کلاس» استفاده میشود. اما در استانداردهای اروپایی مانند DIN یا EN، معادل «کلاس فلنج» عبارت PN (Pressure Nominal) است. بهعنوان مثال:
کلاس (Class) | معادل PN تقریبی |
150 | PN20 |
300 | PN50 |
600 | PN100 |
900 | PN150 |
1500 | PN250 |
2500 | PN420 |
جمع بندی
انتخاب فلنج مناسب با کلاس صحیح، تضمینکننده عملکرد ایمن، پایدار و اقتصادی در پروژههای صنعتی است. آشنایی با کلاس فلنج ها و جدول فشار مربوط به آن، به مهندسین، طراحان و تکنسینهای فنی کمک میکند تا تصمیمگیری دقیقتری در طراحی و اجرای سیستمهای پایپینگ داشته باشند.
خدمات تخصصی تأمین فلنج در ولو تجهیز
ولو تجهیز بهعنوان یکی از وارد کننندگان و تامین کنندگان بزرگ متریال پایپینگ در ایران، انواع فلنج های صنعتی در کلاس های مختلف را مطابق با استانداردهای بینالمللی ASME، ANSI، DIN و EN ارائه میکند. این مجموعه با بهرهگیری از تیم متخصص و انبار کامل از محصولات، آمادگی دارد فلنج هایی با کلاس های 150 تا 2500، در سایزهای مختلف و از جنسهای متنوع (کربن استیل، استنلس استیل، آلیاژی و…) را مطابق با درخواست مشتریان گرامی تأمین و ارسال نماید. برای مشاوره تخصصی، دریافت پیشفاکتور یا ثبت سفارش دریافت قیمت فلنج ، همین حالا با کارشناسان ولو تجهیز تماس بگیرید.