ولو – شیرآلات صنعتی
لوله
فلنج
گسکت ها
اتصالات
پیچ و مهره و استاد بولتگیت ولو (Gate Valve) یکی از پرکاربردترین انواع شیرآلات صنعتی است که در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، آب و فاضلاب، و نیروگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنگام انتخاب و نصب این نوع ولو، وزن آن یکی از فاکتورهای مهم به شمار می‌رود، چرا که مستقیماً بر طراحی سازه، انتخاب تجهیزات حمل‌ونقل، و حتی هزینه‌های پروژه تأثیرگذار است. در این مقاله از ولو تجهیز، به بررسی عوامل مؤثر بر وزن گیت ولو ها پرداخته و در پایان، جدول وزن تقریبی را بر اساس سایز و جنس بدنه ارائه می‌کنیم.
عوامل مؤثر بر وزن گیت ولو
- سایز (Nominal Diameter – DN):
هرچه سایز گیت ولو بزرگ‌تر باشد، وزن آن نیز بیشتر خواهد بود. - جنس بدنه (Body Material):
گیت ولوهای ساخته‌شده از فولاد کربنی (Carbon Steel)، استنلس استیل (Stainless Steel) یا چدن (Cast Iron) وزن‌های متفاوتی دارند. - نوع طراحی:
طراحی‌هایی مانند Rising Stem و Non-Rising Stem یا وجود فلنج در ورودی و خروجی می‌توانند بر وزن کلی شیر تأثیرگذار باشند. - فشار کاری (Pressure Rating – Class):
کلاس‌های فشاری بالاتر (مثلاً کلاس 600 یا 900) نیاز به ضخامت بیشتر در بدنه دارند، که به‌طور طبیعی باعث افزایش وزن می‌شود.
جدول وزن تقریبی گیت ولوها (بر اساس سایز و جنس بدنه)
| سایز اسمی (اینچ) | وزن تقریبی (چدن) | وزن تقریبی (فولاد کربنی) | وزن تقریبی (استنلس استیل) |
| 2 اینچ | 12 کیلوگرم | 18 کیلوگرم | 20 کیلوگرم |
| 4 اینچ | 30 کیلوگرم | 45 کیلوگرم | 50 کیلوگرم |
| 6 اینچ | 55 کیلوگرم | 80 کیلوگرم | 88 کیلوگرم |
| 8 اینچ | 95 کیلوگرم | 130 کیلوگرم | 145 کیلوگرم |
| 10 اینچ | 140 کیلوگرم | 200 کیلوگرم | 220 کیلوگرم |
| 12 اینچ | 180 کیلوگرم | 270 کیلوگرم | 295 کیلوگرم |
نکته: مقادیر جدول فوق تقریبی بوده و بسته به برند، طراحی دقیق، کلاس فشار و استاندارد ساخت ممکن است متفاوت باشد.
اهمیت دانستن وزن گیت ولو در پروژه‌های صنعتی
- طراحی سازه و فونداسیون: نصب ولوهای سنگین نیاز به فونداسیون مستحکم‌تر دارد.
• انتخاب جرثقیل یا لیفتراک مناسب: در پروژه‌های بزرگ صنعتی، حمل و نصب شیرآلات سنگین باید با تجهیزات مناسب انجام شود.
• برآورد دقیق هزینه حمل‌ونقل: وزن بالا می‌تواند هزینه‌های حمل را به‌شدت افزایش دهد و در نتیجه روی قیمت گیت ولو برای پروژه های صنعتی تأثیرگذار باشد.
• ایمنی در عملیات نصب: وزن بالا ممکن است نیاز به تمهیدات خاص ایمنی داشته باشد.
فرمول محاسبه وزن گیت ولو برای پروژه‌های صنعتی
گیت ولو (Gate Valve) از جمله تجهیزات پرکاربرد در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهی و آب و فاضلاب است. یکی از نکات فنی مهم در انتخاب و طراحی سیستم‌های لوله‌کشی صنعتی، برآورد صحیح وزن شیرآلات به‌ویژه گیت ولو می‌باشد. دانستن وزن دقیق یا تقریبی، در طراحی سازه نگهدارنده، انتخاب تجهیزات حمل‌ونقل، محاسبات بار مرده و هزینه‌های نصب نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. در این مقاله، فرمول و روش‌هایی برای تخمین وزن گیت ولو ها ارائه می‌شود که در شرایط عدم دسترسی به دیتاشیت سازنده قابل استفاده هستند.
روش محاسبه وزن گیت ولو
اگرچه وزن دقیق گیت ولو از طریق دیتاشیت فنی هر برند مشخص می‌شود، اما در بسیاری از پروژه‌ها، نیاز به برآورد مهندسی وجود دارد. یکی از روش‌های کاربردی، استفاده از فرمول عمومی جرم می‌باشد:
فرمول کلی:
وزن گیت ولو ≈ حجم بدنه × چگالی فلز × ضریب طراحی
۱. چگالی فلزات متداول در ساخت گیت ولو
| جنس بدنه گیت ولو | چگالی تقریبی (کیلوگرم بر متر مکعب) |
| فولاد کربنی (Carbon Steel) | 7850 |
| استنلس استیل (Stainless Steel) | 8000 |
| چدن (Cast Iron) | 7200 |
۲. تخمین حجم تقریبی بدنه گیت ولو
در صورت عدم دسترسی به نقشه یا مدل سه‌بعدی قطعه، امکان محاسبه دقیق حجم وجود ندارد. اما با استفاده از ضرایب تجربی در صنعت، می‌توان وزن گیت ولو را بر اساس سایز و جنس بدنه به‌صورت تخمینی برآورد نمود.
جدول وزن تقریبی گیت ولو فولادی کلاس 150 (بر حسب سایز)
| سایز اسمی (اینچ) | وزن تقریبی (کیلوگرم) |
| ۲ اینچ | ۱۸ الی ۲۲ |
| ۴ اینچ | ۳۵ الی ۴۵ |
| ۶ اینچ | ۷۰ الی ۸۵ |
| ۸ اینچ | ۱۲۰ الی ۱۴۰ |
| ۱۰ اینچ | ۱۸۰ الی ۲۰۰ |
| ۱۲ اینچ | ۲۵۰ الی ۳۰۰ |
توجه: وزن‌های مذکور بسته به طراحی دقیق، برند سازنده، کلاس فشار و جنس بدنه ممکن است متفاوت باشد.
جمع‌بندی
دانستن وزن دقیق گیت ولوها برای مهندسان طراح، مسئولان خرید و مجریان پروژه‌های صنعتی از اهمیت بالایی برخوردار است. در ولو تجهیز، همواره تلاش کرده‌ایم اطلاعات فنی دقیق و قابل اعتماد را در اختیار مشتریان خود قرار دهیم. در صورت نیاز به دریافت وزن دقیق ولوهای برندهای معتبر مانند KITZ، NEWAY، OMB، Velan و دیگر تولیدکنندگان جهانی، با کارشناسان سایت ولو تجهیز تماس بگیرید.
