همچنن هماطنور که میدانید و در مقالات قبلی نیز بیان شد، دلیل نامگذاری شیر کروی یا گلوب ولو، بدنه آن است که کروی (Globe) شکل بوده. در این شیر ها عامل مسدود کننده به دو شکل صورت میگیرد. در حالت اول به شکل عمودی بوده که این مورد باعث افت فشار زیادی میشود و در حالت دوم حرکت به صورت زاویه ای است که در این حالت افت فشار کمتری صورت میگیرد.
یکی از عوامل مهمی که در گلوب ولو ها باید مورد برسی قرار بگیرد، جهت جریان ورودی به شیر میباشد، اما اگر در شرایطی که احتمال جدا شدن قطعه ای از دیسک و محور وجود دارد، جریان از زیر دیسک وارد میشود. حال اگر خرید گلوب ولو در جهت قطع و وصل جریان و آب بندی کامل مورد استفاده قرار بگیرد، جریان سیال باید از بالای دیسک وارد شود که در این شرایط فشار خود سیال باعث آب بندی هرچه بیشتر گلوب ولو شده.
به طور کلی میتوان گلوب ولو ها را در دو جهت رفت و برگشت جریان مورد استفاده قرار داد و در هر دو صورت آب بندی در این شیرآلات یکسان و مطمئن است.
اجزا تشکیل دهنده شیر های کروی یا گلوب ولو ها
عملگر یا محرک گلوب ولو (Hand Wheel)
انواع کنترل جهت باز و بسته کردن شیرآلات است و به گونه ای طراحی شده که امکان عملکرد آسان شیرآلات را فراهم میکند. انواع مختلفی از عملگر ها یا همان محرک ها موجود هستند که در بعضی سیستم ها برای عملکرد بهتر در کنترل جریان ضروری میباشند. برای مثال: اپراتور دنده ای، محرک الکتریکی، محرک الکتروهیدرولیک یا محرک پنوماتیک و چرخ زنجیری ازاین جمله عملگر ها هستند.
بوش (Yoke Sleeve)
این قطعه برای محافظت از سوپاپ یا همان میله در حین کار طراحی شده. مجموعه بوش ها در بلبرینگ نصب شده و معمولا حنس آنها از آلیاژ ریخته گری و برنز است که مقاومت بالایی در برابر سایش داشته، همچنین نقطه ذوب آنها نیز بالا میباشد.
یوک (Yoke)
یوک با ساختاری سف، به صورت جداگانه و برای مقاومت در برابر رانش محرک طراحی شده است. محفظه های بزرگ، امکان دسترسی و تهویه راحت رفضای بسته بندی را فراهم کرده. یوک به کمک یک حلقه گیره دو تکه و همینطور چهار پیچ گیره به بدنه متصل شده اند. این اتصال محکم و سخت بوده و امکان نگهداری راحت در محل را فراهم میکنند.
بخش بالایی یوک برای قرار دادن بوش یا همان آستین یوک ماشینکاری شده. یوک معمولا بدون به شیوه ریخته گری تولید میشود.
درپوش (Bonnet)
در پوش از موادی مشابه مواد بدنه گلوب ولو ساخته شده و به شکلی طراحی شده اند که همواره ضخامت دیواری بیشتر از نیاز استاندارد API600 باشد. یک بوش صندلی عقب در داخل حفره پایینی درپوش تعبیه شده و زمانی که سوپاپ کاملا باز است، بسته شود و از این رو به گلوب ولو اجازه داده تا در حین کار دوباره آب بندی شود. درپوش دارای یک جعبه پر کننده عمیق است که حلقه آب بندی در آن قرار گرفته.
ساقه (stem)
یکی دیگر از اجزا تشکیل دهنده شیر گلوب ولو، ساقه بوده، ساقه از فولاد ضد زنگ ساخته شده و از میله های جامد ماشین کاری شده. ساقه تکه تکه بدون چرخش به کمک یک حلقه یاتاقان سر گرد، به دیسک متصل میشود و نگهدارنده ساقه و مهره دیسکی، یکپارچگی کیت را تضمیت میکند. همچنین یک شانه مخروطی نیز برای اطمینان از آب بندی موثر و محکم، در پشت صندلی ارائه شده که اجازه میدهد جعبه پرکننده با دریچه در حال سرویس جایگزین شود. ابعاد ساقه شیر گلوب ولو طبق استاندارد API600 است. در ماشینکاری ساقه، سطح اصطکاک کم و مقاومت در برابر خوردگی بالاتری وجود دارد.
بدنه (Body)
به طور کلی بدنه طراحی شده تا تمام این الزامات استاندارد های ASME ، API و BS را برآورده کند. بدنه شیرآلات کروی در هر دو نوع ریخته گری و فورج شده طراحی و تولید میشوند. اتصال درپوش بدنه نیز با کمک یک گسکت یا واشر آب بند فشاری ایجاد میشود. همچنین شرایط پیش تنش آن با کمک پیچ و مهره های پیچ شده به فلنج درپوش به دست میآید.
انتها معمولا جوش لب به لب بوده هرچند که میتوان به صورت سفارشی آنها را فلنجی کرد. همچنین تمامی بدنه های شیرآلات صنعتی دارای پاس های ریخته گری هستند و مطابق با استاندارد ASME B16.34 قرار گرفته و اندازه گیری شده اند که امکان ارائه اتصالات تخلیه را در صورت درخواست فراهم میکند.
دیسک (Disk)
درواقع دیسک از نوع چرخشی است که اجازه دارد روی ساقه به صورت آزادانه بچرخد. دیسک ساخته شده از فولاد ضد زنگ فورج است و معمولا از نوع شل و پلاگ است، هرچند میتوان به صورت توپی، سوزنی نیز باشد.
ترکیب دیسک پایه را میتوان با عملکرد stop check سازگار کرد.
حلقه صندلی (Seat Ring)
حلقه صندلی قابل تجدید است و معمولا به بدنه شیر گلوب ولو جوش داده میشود
همچنین حلقه صندلی از فولاد ضد زنگ آهنگری با سخت افزار ضخامت حداقل 12 میلیمتر است.
سطح تماس آب بندی، برای یک آب بندی محکم کاملا پوشیده شده و تفاوت سختی کنترل شده بین دیسک و حلقه صندلی، همانگونه که توسط استاندارد API 600 نیاز است، حفظ میشود.
جمع بندی شیرآلات کروی یا گلوب ولو ها
شیرآلات کروی یا همان گلوب ولو ها جزو شیر های خطی هستند که مجرابند آنها به شکل یک دیسک بوده. قسمت انتهایی این شیر ها به صورت مخروطی یا کروی ساخته شده و با قرار گیری روی یک حلقه نشیمن، مسیر را باز و بسته و یا به میزان معینی کنترل میکند.
یعنی علاوه بر باز و بست کامل شیر، امکان تنظیم جریان عبوری نیز وجود دارد و به همین دلیل در خط های عبور سیال در کنار شیر های کنترلی (Control valve) به صورت سری استفاده میشوند. همینطور در صنایع متفاوت، به همراه یک متحرک پنوماتیکی یا الکتریکی به کار برده میشوند.
معمولا گلوب ولو ها به صورت Metal Seat به کار میروند یعنی دیسک و نشیمن آن از فلز ساخته شده ولی در برخی موارد این شیر را به صورت Soft Seat تولید و عرضه میکنند که درواقع استفاده محدود تری دارند.
برای مشاوره خرید انواع شیرآلات صنعتی مانند گلوب ولو ها، گیت ولو و … و همینطور استعلام قیمت میتوانید با کارشناسان مجموعه ولو تجهیز تماس بگیرید.