ولو – شیرآلات صنعتی
لوله
فلنج
اتصالات
پیچ و مهره و استاد بولتشیرآلات چاقویی یا شیر گیوتینی (knife gate valve) یکی از انواع شیر های گیت ولو است که مجهز به مجرابند (دیسک) است و عملکرد آن متفاوت است. درواقع مجرابند یا همان دیسک آن به شکل یک تیغه است که با بریدن جریان سیال باعث قطع شدن می‌شود. دلیل نامگذاری آن به نام چاقویی یا گیوتینی نیز همین است.
این شیر چاقویی همانطور که گفته شد دارای یک دیسک تیغه ای شکل است که صیقلی و تیز می‌باشد. به همین جهت نیز برای قطع و وصل جریاناتی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد که دارای ویسکوزیته بالا و ذرات جامد هستند. این گیت ولو چاقویی به صورت تدریجی بسته و باز می‌شود و به همین دلیل برای عملکرد آن نیاز به سپری شدن یک زمان مشخص است.
گیت ولو چاقویی همانند دیگر شیرآلات صنعتی در نوع های دستی و یا همراه با عملگر های اتوماتیک و همچنین در متریال های مختلف مانند فولادی، چدنی، استنلس استیل و … در صنایع متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرد. انتخاب گیت ولو چاقویی، طراحی متریال بدنه، دیسک شیر چاقویی و … با توجه به شرایط سیستم مورد نیاز و همینطور دما و فشار و سیال متفاوت است.
از گیت ولو های چاقویی در صنایع مختلفی استفاده می‌شود اما یکی از صنایع رایج که از این نوع شیر بسیار استفاده می‌کنند، صنایع کاغذ سازی و سیالات خمیری است. اکثر شیر های چاقویی با عملگر اتوماتیک است که در این صورت یک اکچویتور پنوماتیکی پیستونی یا الکتریکی روی آن نصب شده و شیر به طور اتوماتیک کنترل می‌شود. در ادامه به برسی بیشتر این ولو میپردازیم و همچنین در انتهای این مقاله خرید گیت ولو چاقویی و پارامتر های مهم برای انتخاب را شرح می‌دهیم.
اجزاء گیت ولو چاقویی
این گیت مانند دیگر شیرآلات دارای یک بدنه فلزی است که از مجرابند(دیسک)، سیت و همچنین سیت رینگ تشکیل شده است. در قسمت بالایی شیر که شامل اکچویتور است، شیر های چاقویی از یک عملگر دستی یا اتومات، استم، اورینگ ها و پکینگ ها تشکیل شده اند.
در ادامه اجزای یک گیت ولو چاقویی را مشاهده می‌کنید.
متریال گیت ولو چاقویی
همانطور که گفته شد بدنه شیر چاقویی از جنس هایی از جمله: فولاد، چدن، آلومینیوم و استیل با روش ریخته گری تولید می‌شود. این جنس ها با توجه به نوع سیال، دما و فشار و دیگر فرآیند ها و صنعت مورد استفاده متفاوت هستند. از گیت ولو چاقویی با بدنه استیل بیشتر در صنایع بهداشتی (غذایی و دارویی) استفاده می‌شود. در صنایع بهداشتی متریال بدنه، دیسک و سیت رینگ با توجه به سیال و دمای فرآیندی در گرید های متفاوت 304، 316 و 316L تولید و عرضه می‌شوند و همچنین جنس سیت آنها PTFE و یا تفلون است.
شیر های چاقویی با بدنه چدنی GGG40 و GG25 برای سیال آب مورد استفاده قرار می‌گیرد که سیت از جنس لاستیک EPDM است. دیسک گیت ولو چاقویی از این نوع به دلیل تماس همیشگی با سیال از جنس مقاوم به خوردگی و سایش تولید شده و معمولا از فولاد و یا stainless steel با پوشش نیکل و کرم تولید می‌شوند.
کاربرد شیر چاقویی
از جمله کاربرد های این گیت ولو که در بالا نیز اشاره کردیم بیشتر برای سیال هایی که دارای ذرات جامد هستند مورد استفاده قرار می‌گیرند برای مثال سیال هایی که دارای مقادیر زیادی لجن هستند کاربرد بالایی دارد. صنایع کاغذ سازی، تصفیه آب از جمله این صنایع هستند که بیشترین مصرف شیر چاقویی را دارند. شیر چاقویی یا نایف ولو در کانال های روباز برای مسدود کردن مسیر عبور سیال داخل کانال آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایا
از جمله مزایای گیت ولو چاقویی میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- نگهداری و تعمیرات ساده
- عملکرد ساده
- قیمت پایین
- وزن پایین
- مناسب برای قطع و وصل سیالات دارای ذرات جامد بالا
- آب بندی به صورت U شکل
- افت فشار بسیار کم
تفاوت های شیر چاقویی با شیر کشویی
همانطور که در ابتدای این مطلب گفته شد، شیر چاقویی همان شیر دروازه ای یا گیت ولو است با تفاوت های جزئی در ساختار و همینطور عملکرد که در ادامه به برسی آنها میپردازیم.
– شیر چاقویی در مقایسه با انواع شیر دروازه ای دارای ساختمانی ساده، وزن سبک و ابعادی کوچک تر است. قسمت بالا رونده و همینطور مسدید کننده تنها یک تیغه یا همان گیوتین است. یا به عبارتی، دیسک با حرکت بالا و پایین، عمود بر مسیر جریان، نسبت به باز یا بسته شدن شیر عمل خواهد کرد.
– شکل دیسک نیز یکی دیگر از تفاوت های این دو نوع است. لبه دیسک چاقویی در انتهای پایینی تیز شده در صورتی که در شیر دروازه ای مجرابند یا همان دیسک به حالت موازی و مخروطی شکل است.
خرید گیت ولو چاقویی و پارامتر های مهم آن
یکسری پارامتر ها در انتخاب و خرید گیت ولو چاقویی حائز اهمیت است، برای مثال نوع سایل عبوری یکی از مهم ترین پارامتر ها می‌باشد. میزان خورندگی و سایش سیال نیز به دلیل انتخاب متریال مناسب برای دیسک شیر بسیار مهم است. همچنین برای اجرای سیستم مورد نظر در هنگام خرید لوله صنعتی نیز باید به سایز آن برای همخوانی باید دقت کرد. همینطور نوع عملگر و گشتاوری که شیر برای باز و یا بسته کردن به آن نیاز دارد نیز از جمله موارد مهم دیگر جهت توجه در هنگام خرید است. برای خرید گیت ولو چاقویی بهتری است قبل از برسی دیگر موارد به این چند نکته توجه کنید.
